Stichting Dekenaal Weerter Missie Thuisfront

Nieuws uit Suriname (december 2016)

 

Geen poot aan de grond…

Met zulke krachtige bewoordingen trachtte pater Marcel Heyndrickx SVD zijn pupillen tijdens de lessen culturele antropologie aan het Leuvense CKS in te peperen, toch zeker niet zonder de nodige voorbereiding voet aan wal te zetten in andere culturen. Wie zich niet in de antropologie van andere volkeren heeft verdiept, doet er beter aan daar dan maar weg te blijven, met andere woorden: er ‘geen poot aan de grond te krijgen’. Na ruim drie maanden in Suriname begin ik iets te snappen van wat de goede man destijds bedoelde. Wie zich niet vertrouwd heeft gemaakt met de volksaard van de mensen en die niet respecteert, zal er niet veel van bakken. Zoveel is mij wel duidelijk geworden. Niet dat je daarover zoveel kunt lezen, soms zijn het maar flarden, zoals onlangs nog in dat boekje, door een confrater voor een habbekrats op de kop getikt in de abdijwinkel van Achel. Geschreven door een protestantse dominee, predikant van de Evangelische Broedergemeente in Suriname, het kerkgenootschap dat hier qua ledenaantal na de rooms-katholieke Kerk komt. De dominee is intussen werkzaam onder de Surinamers in Nederland. Veel van wat hij schrijft, vind ik terug in wat ik hier waarneem als buitenstaander, want dat ben en blijf ik, die iets wil weten van land en bewoners. Of je dan katholiek bent, of protestants, maakt in feite niet veel uit. We zijn allemaal christenen. Ooit schreef mij een protestant: Wij zeggen ‘opstanding’ en jullie hebben het over ‘verrijzenis’, maar we bedoelen hetzelfde.

 

Ja tóch!

Dat ‘ja tóch!’, zoveel als ons ‘nietwaar’,  brengt mij bij de eigenheden van het Surinaamse Nederlands. Toch wel even wennen in het begin. Het belangrijkste stopwoord is ‘toch’. Gebruikt aan het einde van ongeveer elke zin, waarbij de toon dan enigszins omhoog gaat, richting vraagzin. Verwant met het bij ons inmiddels een beetje ouderwets klinkende ’nietwaar’. Zoveel specifieke uitdrukkingen, die je soms wel de wenkbrauwen doen fronsen. Hier kun je ‘contact met iemand maken’ en het ontvangen geld ‘zet’ je in de brandkast in plaats van het daar te leggen. De avondmis bij ons vindt altijd ‘in de namiddag’ plaats. En ’s morgens kun je je ‘baden’, dat betekent een douche nemen. Bepaalde punten van de vergaderagenda worden soms ‘geskipt’, dat betekent overgeslagen. Nogal veel invloeden uit het Engels. Voor de komst van de Here (!) Jezus moet je ‘ready’ zijn, hoorde ik daarnet nog op de radio. Dat er met al die taaltoestanden soms flink wat hilariteit ontstaat, behoeft geen betoog. Ja tóch?

 

Tel uw zegeningen…

Het klinkt misschien oneerbiedig, maar er wordt wat afgezegend in dit land. In de eerste weken van het schooljaar was ik zo ongeveer in alle katholieke scholen van Noord voor een officiële opening. Die begint ’s morgens met het hijsen van de Surinaamse vlag onder het zingen van het volkslied. Alle leerlingen in uniform opgesteld op de speelplaats. En dan alle kinderen en leerkrachten rijkelijk met wijwater besprenkelen, zo ook de lokalen. En vele verjaardagen kennen een verjaardagzegen. In de luttele maanden hier in Suriname zegende ik al meer huizen in dan in twaalf jaren Kampenhout samen. ‘Tel uw zegeningen, tel ze één voor één’, een van die protestantse liederen, alom geliefd, zoals zovele in het Surinaams zangboek Jubilate. Toegegeven, veel liederen halen niet het niveau van Zingt Jubilate, maar wat wil dat al zeggen? Dan kom je al snel uit bij die lieden die ‘Stille nacht’ willen schrappen, want niet liturgisch. De hufters! Opvallend ook de veel gebezigde afscheidsgroet ‘Gods zegen’, ‘een gezegende avond’, ‘gezegende nachtrust’, niet alleen mondeling, maar ook in vele internetberichten - op zijn Surinaams ‘blessi, blessi’. Toch wel iets anders dan ‘hoi’. Critici zullen zeggen: balanceer je nu niet op het randje van magie? Is hier geen sprake van een primitiviteit die wij al lang achter ons hebben gelaten? Of weer vóór ons hebben? Dingen kunnen méér zijn dan zichzelf, daarvoor zijn wij blind geworden. Fortmann moet ooit gezegd hebben: Vraagt men aan welk handgebaar méér werkelijkheid toekomt, aan dat van een stationschef, die de trein laat vertrekken, of aan de kruisen die de bisschop bij het betreden van zijn kathedraal al zegenende rondstrooit, dan wint de bedienaar van de Spoorwegen het glansrijk. Om maar te zeggen… Ik meen vast te stellen dat er hier veel mensen zijn die de zegen ervaren als een zeer reële macht, die kleine mensen boven zichzelf uittilt en ze in een grote geschiedenis plaatst en oproept tot heilig leven en samenleven. Maar dan komt de culturele antropologie weer om het hoekje kijken… Om dan misschien tot de vaststelling te komen, dat veel van de geliefde liederen in de slavernij geboren zijn om elkaar te herinneren dat God met mensen meegaat, waar zij ook gaan of staan.

 

Personalia

Op 28 november vierden we hier de 28e verjaardag van onze Indische confrater Kumar, ‘unter grosser Beteiligung der hiesigen Pfarrbevölkerung’. Eerst in de avondmis en dan in de parochiezaal. Indrukwekkende voorraden spijs en drank. Iedereen brengt iets mee en dan vloeit de beker duidelijk over. Kumar krijgt de Nederlandse taal al aardig onder de knie en weet ook van aanpakken. Onze nestor Gerard Geyskens is intussen benoemd tot pastor in het Fatima-Oord in de binnenstad van Paramaribo. Op 16 oktober, zijn naamfeest, werd zijn nieuwe woning ingezegend in het bijzijn van heel wat ‘oudjes’. Het valt op dat hier niemand aanstoot neemt aan dit woord. Geen overgevoeligheid voor betutteling of zo. Jan Geerits heeft de Alfonsus- en Clemensparochie onder zijn hoede. Zo ook Lelydorp, Welgedacht-A en Reeberg. Hij komt trouw elke zondagavond naar ons salvatoriaans samenzijn in Noord. Op het hoogfeest van Christus Koning werd emeritus-bisschop Aloysius Zichem CSsR (83) ten grave gedragen. De uitvaart werd een indrukwekkend afscheid, dat toonde hoezeer deze man geliefd was. Het Jaar van de Barmhartigheid had geen mooiere afsluiting kunnen krijgen. In 1981 was monseigneur in België om onze confrater René Geyskens tot priester te wijden.

Deze week ook kennisgemaakt met onze kandidaat Mitch Busropan, op vakantie uit Brazilië. Helaas heeft ons orgel het laten afweten: versleten door het vochtige klimaat, roest, geen onderdelen te vinden, tenzij in Nederland. Geen nood, Mitch brengt zijn keyboard mee naar de kerk en weet er liefelijke orgelklanken aan te ontlokken. 

Ook deze keer eindigen we met een hartgrondig ‘with love (witloof) from Paramaribo!’ Vervolledigd natuurlijk met onze beste wensen voor een zalig kerstfeest en ‘vrede en alle goeds’ in 2017!

 

Pater Jan Verboogen, SDS 

 

Bron: Inter Nos het interne tijdschrift van de Belgische Salvatorianen

De meest recent aangepaste pagina's zijn:


Nieuws

  • 22 februari 2024
    ONTMOETINGSMIDDAG 2024
    Het Dekenaal Weerter Missie Thuisfront houdt op zaterdagmiddag, 16 maart2024 om 13:30 uur, in het MFA Kimpe Veld, St. Barbaraplein 2 teTungelroy (gem. Weert) een ontmoetingsmiddag. Ontvangst vanaf 13:00 uur. Er .....
  • 23 december 2023
    Nieuwsbrief DECEMBER 2023
    StichtingDekenaal Weerter Missie ThuisfrontHet jaar 2023We worden ook dit jaar via de media zeer regelmatig geconfronteerd met veel problemen.De oorlog in Oekraïne is geografisch gezien niet ver weg, heeft inmiddels .....
  • 25 december 2022
    Nieuwsbrief december 2022
    Stichting Dekenaal Weerter Missie ThuisfrontNadat bijna twee jaren het coronavirus COVID-19 grote invloed heeft gehad op ons dagelijks leven is in de loop van 2022 de normale situatie enigszins teruggekeerd. Veel mensen leven .....
  • 20 maart 2022
    Vastenactie 2022
    VASTENACTIE 2022 Dekenaat WeertParochies: Sint MartinusHeilige Oda (Boshoven)Heilige Hieronymus en Antonius (Laar)Even minderen voor een ander!UW BIJDRAGE KUNT U OVERMAKEN OP BANKREKENING NL 44 RABO 0156 9252 81 TEN NAME VAN MISSIE .....